اخرین بروزرسانی در تاریخ مرداد 11, 1404 توسط سارا اوحدی
نتایج یک پژوهش گسترده نشان می‌دهد که بی‌نظمی در خواب می‌تواند یکی از جدی‌ترین و در عین حال پنهان‌ترین تهدیدها برای سلامت انسان باشد. برخلاف تصور رایج که کم‌خوابی را عامل اصلی مشکلات جسمی می‌داند، این مطالعه تأکید دارد که کیفیت و نظم خواب نقش بسیار مهم‌تری در پیشگیری از بیماری‌ها ایفا می‌کند.
در این تحقیق که توسط متخصصان دانشگاه پکن و دانشگاه علوم پزشکی ارتش چین انجام شده، داده‌های خواب بیش از ۸۸ هزار فرد بزرگسال در انگلیس طی نزدیک به هفت سال بررسی شده است. میانگین سنی شرکت‌کنندگان ۶۲ سال بود و اطلاعات خواب آن‌ها با داده‌های پزشکی از منابعی مانند مرکز ملی سلامت انگلیس، ثبت سرطان و شاخص ملی مرگ‌ومیر تطبیق داده شد.
بی‌نظمی خواب و ارتباط آن با بیماری‌های مزمن
نتایج این بررسی نشان داد که بی‌نظمی در خواب، خطر ابتلا به ۱۷۲ بیماری مختلف را افزایش می‌دهد. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به پارکینسون، دیابت نوع ۲، نارسایی کلیوی، نارسایی تنفسی، شکستگی‌های استخوان، بی‌اختیاری ادرار، سیروز کبدی و قانقاریا اشاره کرد. در مورد ۹۲ بیماری، حدود ۲۰ درصد از خطر ابتلا مستقیماً با الگوهای ناسالم خواب مرتبط بود و در ۴۲ بیماری دیگر، این خطر حتی تا دو برابر افزایش یافت.
پژوهشگران همچنین دریافتند که ویژگی‌های ناسالم خواب مانند اختلال در پیوستگی خواب، زمان نامنظم خوابیدن و بیدار شدن، و کاهش کیفیت خواب، با افزایش التهاب در بدن ارتباط دارد؛ عاملی که می‌تواند زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های مزمن باشد.
خواب خوب فقط به مدت‌زمان آن محدود نمی‌شود
پروفسور شِنگ‌فِنگ وانگ، نویسنده ارشد این مطالعه، تأکید کرد که تعریف خواب سالم باید فراتر از صرفاً تعداد ساعت‌های خواب باشد. به گفته او، ثبات و کیفیت خواب از اهمیت بیشتری برخوردارند و بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند سلامت عمومی را به خطر اندازد.
در همین راستا، اشلی کرتیس، روان‌شناس و استاد دانشگاه فلوریدای جنوبی که در این پژوهش مشارکت نداشت، در گفت‌وگویی با فاکس نیوز دیجیتال اظهار داشت: این مطالعه به مجموعه شواهد رو به رشد درباره نقش خواب به‌عنوان یک عامل خطر قابل اصلاح در بسیاری از بیماری‌ها، به‌ویژه در دوران میانسالی و سالمندی، افزوده است.
محدودیت‌های پژوهش و نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر
با وجود نتایج قابل توجه، کارشناسان به برخی محدودیت‌های این مطالعه نیز اشاره کرده‌اند. از جمله اینکه داده‌های خواب تنها در یک بازه زمانی کوتاه ثبت شده‌اند و تغییرات بلندمدت در الگوی خواب افراد در نظر گرفته نشده است. همچنین بیشتر شرکت‌کنندگان در این پژوهش از گروه‌های سنی میانسال و سالمند بودند که احتمال ابتلای آن‌ها به برخی بیماری‌ها از ابتدا بالا بوده است.
کرتیس همچنین به عدم بررسی اختلالات رایج خواب مانند بی‌خوابی و آپنه خواب در این مطالعه اشاره کرد؛ اختلالاتی که در میان سالمندان بسیار شایع‌اند و می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی داشته باشند.
با توجه به یافته‌های این پژوهش، متخصصان توصیه می‌کنند که افراد نه تنها به مدت خواب شبانه خود توجه کنند، بلکه تلاش کنند الگوی خواب منظم و باکیفیتی داشته باشند. این موضوع می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های مزمن و حفظ سلامت عمومی ایفا کند.
