یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که مصرف ماری‌جوانا، چه به صورت دخانی و چه خوراکی، می‌تواند به همان اندازه استعمال سیگار برای سلامت قلب خطرناک باشد. این یافته‌ها حاکی از آن است که THC، ماده فعال ماری‌جوانا، در طولانی‌مدت عملکرد رگ‌های خونی را کاهش می‌دهد.
تأثیر ماری‌جوانا بر رگ‌های خونی: یافته‌های پژوهش UCSF
با قانونی شدن فزاینده مصرف ماری‌جوانا در بسیاری از کشورها، تحقیقات بیشتری برای بررسی اثرات آن بر سلامت انسان در حال انجام است. پژوهش جدیدی به سرپرستی محققان دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو (UCSF) به بررسی تأثیر مصرف طولانی‌مدت ماری‌جوانا بر سلامت قلب پرداخت.
این مطالعه بر روی ۵۵ بزرگسال سالم (۲۰ زن و ۳۵ مرد با میانگین سنی ۳۱ سال) انجام شد. شرکت‌کنندگان به سه گروه تقسیم شدند: مصرف‌کنندگان دخانی ماری‌جوانا، مصرف‌کنندگان خوراکی THC (هر دو گروه حداقل سه بار در هفته به مدت یک سال یا بیشتر)، و گروه کنترل که ماری‌جوانا مصرف نمی‌کردند. لازم به ذکر است که هیچ‌یک از شرکت‌کنندگان سیگار یا نیکوتین مصرف نمی‌کردند و در معرض دود سیگار نیز قرار نداشتند.
محققان برای ارزیابی عملکرد عروق خونی، دو شاخص مهم را اندازه‌گیری کردند:
- اتساع به واسطه جریان شریانی (FMD): این معیار نشان‌دهنده توانایی شریان‌ها در انبساط پس از افزایش جریان خون است. شریان‌های سالم به طور قابل توجهی منبسط می‌شوند، که نشان‌دهنده عملکرد صحیح اندوتلیوم (پوشش داخلی رگ خونی) است.
- سرعت موج پالس کاروتید-ران (PWV): این شاخص سرعت حرکت خون در رگ‌ها را اندازه‌گیری می‌کند و سفتی شریان را نشان می‌دهد. شریان‌های سالم و انعطاف‌پذیر به موج فشار اجازه می‌دهند آرام‌تر حرکت کند، در حالی که سرخرگ‌های سفت‌تر باعث حرکت سریع‌تر آن می‌شوند.
هر دو آزمایش FMD و PWV شاخص‌های ارزشمندی برای سلامت قلب و عروق هستند و می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند حمله قلبی، فشار خون بالا و نارسایی قلبی را پیش‌بینی کنند.
علاوه بر این، آزمایش‌های آزمایشگاهی نیز انجام شد که در آن سلول‌های اندوتلیال در معرض خون شرکت‌کنندگان قرار گرفتند تا تأثیر آن بر تولید نیتریک اکسید (NO) ارزیابی شود. نیتریک اکسید باعث گشاد شدن رگ‌های خونی و تسهیل جریان خون می‌شود؛ تولید کمتر NO می‌تواند نشانه‌ای از عملکرد ضعیف اندوتلیال باشد.
نتایج نگران‌کننده: اختلال عملکرد اندوتلیال
نتایج این تحقیق نشان داد که عملکرد شریانی (FMD) در مصرف‌کنندگان دخانی یا خوراکی ماری‌جوانا به طور قابل توجهی بدتر از افراد غیرمصرف‌کننده بود.
همچنین، مصرف‌کنندگان دخانی ماری‌جوانا سطوح کمتری از نیتریک اکسید در سلول‌های اندوتلیال خود داشتند که نشان می‌دهد مصرف منظم ماری‌جوانا می‌تواند عملکرد اندوتلیال و سلامت رگ‌های خونی را مختل کند. جالب اینجاست که مصرف‌کنندگان خوراکی THC کاهش یکسانی در NO نشان ندادند، که حاکی از آن است که روش‌های مختلف مصرف ماری‌جوانا ممکن است به شیوه‌های متفاوتی بر سلامت عروق تأثیر بگذارد.
محققان نتیجه گرفتند: “مصرف مزمن ماری‌جوانا و مصرف THC با اختلال عملکرد اندوتلیال مشابه با آنچه در افراد سیگاری مشاهده می‌شود، مرتبط بود.” این یافته‌ها بر درک خطرات بالقوه برای سلامت عروق مرتبط با مصرف ماری‌جوانا می‌افزاید و شواهد بیشتری ارائه می‌دهد که مصرف این ماده بی‌ضرر نیست.
البته این مطالعه محدودیت‌هایی نیز دارد، از جمله عدم امکان در نظر گرفتن گونه‌های مختلف شاهدانه و امکان وجود سوگیری در گزارش مصرف ماری‌جوانا توسط خود شرکت‌کنندگان. این پژوهش در مجله معتبر JAMA Cardiology منتشر شده است.
با توجه به این یافته‌ها، آیا زمان آن نرسیده است که رویکرد جامعه به مصرف ماری‌جوانا، چه تفریحی و چه پزشکی، با دیدی بازتر و با توجه به پیامدهای احتمالی آن بر سلامت عمومی مورد بازنگری قرار گیرد؟
