بیل گیتس، بنیانگذار مایکروسافت، که همواره یکی از پیشگامان بحث درباره آینده فناوری بوده است، در گفتوگویی با The Indian Express، به بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر بازار کار پرداخت. گیتس معتقد است که با وجود پیشرفتهای چشمگیر هوش مصنوعی و اتوماسیون، سه حوزه شغلی وجود دارند که انسانها همچنان نقش بیبدیلی در آنها ایفا خواهند کرد: زیستشناسان، متخصصان انرژی و برنامهنویسان.
چرا این مشاغل در امان میمانند؟
گیتس بر این باور است که زیستشناسان به دلیل نقش حیاتیشان در کشف و توسعه دانش بشری، از جایگزینی توسط هوش مصنوعی در امان خواهند بود. فرایندهای فکری، شهود و قدرت خلق فرضیههای نو در این رشته، ویژگیهایی هستند که هوش مصنوعی هنوز قادر به درک و تقلید کامل آنها نیست. هرچند ابزارهای هوشمند میتوانند در تحلیل دادهها و تحقیقات کمککننده باشند، اما جهشهای فکری و پیشرفتهای بزرگ علمی همچنان نیازمند ذهن خلاق انسان است.
همین الگو در مورد متخصصان انرژی و برنامهنویسان نیز صدق میکند. با وجود توانایی هوش مصنوعی در گردآوری و تحلیل حجم عظیمی از دادهها، خلاقیت، تطبیقپذیری و قدرت حل مسائل پیچیده همچنان در انحصار انسان باقی میماند. این ویژگیها به ویژه در دنیایی که با بحرانهای غیرقابل پیشبینی انرژی و پیچیدگیهای روزافزون نرمافزارها دست و پنجه نرم میکند، اهمیتی دوچندان مییابد. هوش مصنوعی میتواند ابزاری قدرتمند برای افزایش کارایی باشد، اما نمیتواند جایگزین بینش انسانی برای طراحی راهحلهای نوآورانه شود.
فراتر از تکنولوژی: اهمیت تواناییهای انسانی
گیتس در سالهای اخیر بارها درباره تأثیرات بلندمدت هوش مصنوعی سخن گفته و تلاش کرده است تا تصویری روشن از آینده این فناوری ارائه دهد. او در یکی از گفتوگوهایش با جیمی فلن، به طور مشخص به مشاغلی مانند ورزشکاران اشاره کرد که جایگزینی آنها با هوش مصنوعی دشوار است: “برای مثال، بیسبال. ما علاقهای نداریم بازی بین کامپیوترها را تماشا کنیم. بعضی کارها را برای خودمان نگه میداریم.”

این اظهارات نشان میدهد که گیتس بر این باور است که با وجود اینکه بسیاری از کارهایی مانند ساخت، حملونقل و کشاورزی در آینده عمدتاً از طریق هوش مصنوعی و اتوماسیون انجام خواهند شد، اما بخشهایی از زندگی انسانی که نیازمند خلاقیت، تعامل انسانی، شهود و درک احساسی هستند، همچنان به تواناییهای منحصربهفرد بشر وابسته خواهند ماند. این دیدگاه، نگاهی متعادل به آیندهای را ارائه میدهد که در آن انسان و هوش مصنوعی در کنار یکدیگر به پیشرفت و نوآوری ادامه میدهند.