By سارا اوحدی اخرین بروزرسانی در تاریخ مهر 7, 1404 توسط سارا اوحدی
مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که آلودگی هوا می‌تواند سرعت تجمع پروتئین‌های سمی آمیلوئید و تاو در مغز بیماران مبتلا به آلزایمر را افزایش دهد و به‌تبع آن روند زوال عقل را تسریع کند. هرچه میزان مواجهه با آلودگی هوا بالاتر باشد، شدت علائم بیماری و افت حافظه در بیماران آلزایمری بیشتر می‌شود.
آلودگی هوا چگونه مغز بیماران آلزایمر را هدف می‌گیرد؟
ذرات معلق با قطر کمتر از ۲.۵ میکرومتر (PM2.5) که بخش عمده‌ای از آلودگی هوا را تشکیل می‌دهند، پس از استنشاق به‌راحتی وارد جریان خون و سپس بافت مغز می‌شوند. این ذرات در بلندمدت باعث التهاب عصبی شده و به تجمع پلاک‌های آمیلوئید و تاو کمک می‌کنند. محققان دانشگاه پنسیلوانیا با بررسی بیش از ۶۰۰ نمونه کالبدشکافی دریافتند که به ازای هر افزایش یک میکروگرم در متر مکعب آلودگی هوا، تجمع پروتئین‌های سمی در مغز حدود ۱۹ درصد بیشتر می‌شود.
منابع عمده ذرات معلق در آلودگی هوا:
- دود خودروها و حمل‌ونقل عمومی
- انتشارات صنعتی و آتش‌سوزی‌های جنگلی
پیامدهای بالینی آلودگی هوا بر بیماران آلزایمر
آلودگی هوا نه تنها خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می‌دهد، بلکه علائم آلزایمر را در افرادی که قبلاً مبتلا هستند، بدتر می‌کند. سوابق بالینی نشان می‌دهد مواجهه شدید با آلودگی هوا منجر به:
- تشدید تجمع پلاک‌های آمیلوئید و تاو
- سرعت بخشیدن به افت حافظه و اختلال در تصمیم‌گیری
این پیامدها کیفیت زندگی بیماران را پایین می‌آورد و فشار بیشتری به خانواده و سیستم درمان وارد می‌کند.
راهکارهای کاهش تأثیر آلودگی هوا بر زوال عقل
برای کاهش اثرات مخرب آلودگی هوا روی بیماران آلزایمری و پیشگیری از تشدید علائم، می‌توان اقداماتی را در سطح فردی و شهری اجرا کرد:
- استفاده از فیلترهای تصفیه هوا و دستگاه‌های تصفیه‌کننده محیط داخل منزل
- توسعه فضاهای سبز شهری و تشدید نظارت بر کیفیت سوخت و آلایندگی کارخانه‌ها
با کاهش سطح آلودگی هوا و محافظت مستمر از هوای تنفسی، می‌توان روند پیشرفت آلزایمر را کند کرد و سلامت مغز را حفظ نمود.